IFSI Küresel İslami Finansal Piyasalar Raporu
İslami finans endüstrisinin iki büyük pazarında, yani İslami bankacılık piyasası ve Sukuk piyasasında, sektör için ilginç yeni beklentiler ve potansiyel yollar sunan son zamanlardaki bazı ilerlemeler kaydedildi
IFSI İstikrar Raporu 2019, İslami bankaların küresel İslami finans endüstrisindeki payının 2019’da yüzde 71,7 tutarındaki toplam bankacılık varlıklarının değeri ile yüzde 71,7 tutarında devam ettiğini teyit etti. Bu payın ana katılımcıları Suudi Arabistan (yüzde 20,2), İran (yüzde 32,1) ve Malezya (yüzde 10,8) ve BAE (yüzde 9,8) ‘dir.
GCC ekonomilerindeki yavaş ekonomik büyüme, özellikle uçucu petrol fiyatlarına bağlı olarak, bankacılık sektörü için fırsatların azalmasına yol açmış ve bu da 2013-2017 yılları arasında bölge genelinde durgun bir kredi büyümesine yol açmıştır. Ancak, Arap Körfezi bölgesindeki (Kuveyt, Katar ve Emirates gibi) İslami bankalar, aynı dönemde hızlı modernleşme, stratejik girişimler, gelişmiş kalite kontrol ve İslami bankaların güçlü finansal performanslarına atfedilen önemle geleneksel akranlarından daha hızlı büyüme gösterdi. S&P Global, Expo 2020 Dubai, Saudi Vision 2030 ve Kuveyt 2035 Vizyonu gibi stratejik girişimlerle desteklenen GCC bölgesindeki İslami bankalarda daha fazla genişleme ve önümüzdeki iki yıl içinde ortalama yüzde beşe varan bir finansman büyümesi bekliyor.
S&P raporu, Dünya Bankası ve İslami Finansal Hizmetler Kurulu (IFSB) tarafından belirlenen ve kabul edilen Körfez bölgesindeki İslami bankacılık operasyonlarının tahmini riskleri, daha yüksek bir risk maliyeti ve daha düşük karlılıktır. S&P, nihayetinde İslami bankalar için risk maliyetini düşürecek bir risk yönetimi karşısında yatırım riskinin netliğinde bir iyileşmeye katkıda bulunmak için Şer’i uyumun standartlaştırılmasını beklemektedir.
Ayrıca, İslami bankacılık endüstrisindeki tüm paydaşlar arasında fintech’lerin kullanılmasının da işlem maliyetlerini ve risklerini azaltması bekleniyor. Fintech’in İslami bankacılık endüstrisinde başarılı bir şekilde uygulanması ve yayılması için yeterli denetimin ve kuvvetle uygulanan bankacılık ve finans çerçevesinin bir araya getirilmesi en önemli ön koşul olmaya devam etmektedir.
Dünya genelinde fintech firmalarının son zamanlarda büyümesi mükemmel bir değer zinciri gelişimidir ve bu firmaların yüzde 70’lik sağlıklı payı finansal hizmetlerin sunumunda en ileri çözümleri sunmaktadır. İslami fintech firmalarının ana yoğunluğu Asya, Avrupa ve MENA bölgesinde, yüzde 46’sı Asya pazarını ve yaklaşık yüzde 24’ü diğer iki bölgenin her birinde faaliyet gösteriyor.
Sukuk Piyasası
IFSI İstikrar Raporu 2019’a göre, İslami bankacılık sektörünün aksine, İslami sermaye piyasası, toplam İslami mali hizmetlerde sadece yüzde 27’lik bir paya sahip olmasına rağmen, büyümede yüzde 25 artış gösterdi.
İslami finansal varlıklar ağırlıklı olarak GCC’de (yüzde 42,3) ve Asya’da (yüzde 28,2) yoğunlaşmaktadır ve Suudi Arabistan (yüzde 31,9) ve Malezya (yüzde 32,8) olmak üzere iki büyük katılımcı tarafından ihraç edilen büyük devlet Sukuk oranları bulunmaktadır. Sukuk pazarının son zamanlardaki büyümesinde hayati bir rol oynayan diğer ülkeler BAE, Endonezya ve Bahreyn’dir. Uluslararası İslami Finansal Piyasa (IIFM) raporuna göre, egemen ihraççılardan Sukuk ihracında sürekli büyüme olurken, kurumsal ve finansal kurumlar ihracında büyüme de sabit kalmıştır.
S&P’ye göre, İslami finans piyasalarında Şeriat uyumunun standartlaştırılması sürecinin hala yavaş ve standart belirleyen kurumlar tarafından yapılan önemli çabalara rağmen, bazı piyasa katılımcıları sürecin gerçekçi olmadığını düşünüyor. Bu nedenle, Sukuk pazarında fintech’in standardizasyonu ve benimsenmesi ile ilgili konular hala sorun olmaya devam etmektedir.
Kaynak: Zawya